Veel gestelde vragen over de leerstof voor het Klein Vaarbewijs

Voor elk examen voor het vaarbewijs gelden er andere eisen. De exameneisen voor het Klein Vaarbewijs vindt u op de website van het CBR en uiteraard in het ANWB Cursusboek Klein Vaarbewijs. Als u dit boek als uitgangspunt neemt en aanvullend oefent met de Examentraining Klein Vaarbewijs bent u goed bezig.
Op hoofdlijnen kan gezegd worden dat u de vaarregels moet kennen, dat u enige kennis van het schip moet hebben en weten wat belangrijk is voor de veiligheid op het water. Daarnaast moet u voldoende kennis hebben om op het water de weg te vinden en om u schip veilig te kunnen varen en afmeren.
Naast de exameneisen werkt het CBR met een zogenaamde afbakening en een toetsmatrijs. In de afbakening heeft de examencommissie in meer detail weer wat u over de verschillende onderdelen in de exameneisen. Wat op het examen wordt gevraagd zal altijd vallen binnen de afbakening. De toetsmatrijs is een soort van template voor het examen. Voor u is belangrijk om te weten dat de toetsmatrijs in de Examentraining van de ANWB is ingebouwd en de oefenexamens daardoor redelijk vergelijkbaar zijn met het officiële examen.

Waarom moet ik leren over 'gewone' vaartuigen ? Dat klopt, maar gebleken is dat meer dan de helft van de houders van een Klein Vaarbewijs niet of nauwelijks vaart met een vaartuig waarvoor een Klein Vaarbewijs verplicht is. Het Klein Vaarbewijs wordt dus voornamelijk gezien als een soort van minimale basiskennis om veilig het water op te gaan. Daarom heeft de examencommisse van het CBR afgesproken dat de leerstof voor het Klein Vaarbewijs gericht is op de gemiddelde watersporter.

Dat is heel persoonlijk. Sommige kandidaten hebben moeite met lezen (dyslectie) of hebben moeite met de specifieke begrippen die op het water worden gebruikt. Weer anderen zitten nog op school en zijn het dus gewend om te leren en toetsen te maken. Uit de jaarlijkse Nationale Vaarbewijs Enquête van de Vaarwijzer Nieuwsbrief blijkt dat kandidaten gemiddeld tussen de 10 en 30 uur besteden aan het leren voor het examen.

U heeft minimaal een cursusboek nodig met daarin de complete leerstof. Er bestaan verschillende boeken van verschillende uitgevers. Eén daarvan is de ANWB. Aanvullend op het cursusboek heeft de ANWB ook een cd met Examentraining. Voor het examen Klein Vaarbewijs 1 heeft u voldoende aan het boek met eventueel de examentraining als u goed en veel wilt oefenen. Voor het examen Klein Vaarbewijs 2 heeft u aanvullend nog een koersplotter en een kaartpasser nodig. De plotter en passer krijgt u tijdens het examen te leen, maar om thuis te oefenen is het goed om ook zelf een koersplotter en kaartpasser aan te schaffen. Er bestaan verschillende modellen koersplotters en passers. Een goede schoolpasser voldoet, maar een echte kaartpasser is natuurlijk mooier. De meest gebruikte koersplotter is een zogenaamde Portland of Bretonse plotter met een draaibare gradenschijf. Alle opgaven worden gemaakt op een leskaart. Deze zit echter bij het cursusboek en hoeft u dus niet los te kopen. Tot slot heeft u een scherp potlood nodig.

Het examen is een individueel beeldschermexamen. Het examen en ook de vragenbank van het CBR is niet openbaar. Het laatst gehouden landelijke examen is al vele jaren geleden. Sinds die tijd is er veel verandert. Oude officiële examens zijn dus niet bruikbaar om u op het huidige examen voor te bereiden. In het ANWB Cursusboek staan voldoende oefenvragen en als u echt wilt oefenen is er de ANWB Exmentraining Klein Vaarbewijs. Ook op de website van het CBR staat een voorbeeldexamen.
Ook staan er oefenvragen in andere cursusboeken en op internet zijn er diverse websites die oefenvragen aanbieden. Sommige zelfs gratis. Helaas is de kwaliteit van wat op internet circuleert of wordt aangeboden niet altijd even betrouwbaar. Soms staan er zelfs nog vragen in over leerstof die al niet meer in de exameneisen staat. Meer dan de helft van alle houders van het Klein Vaarbewijs heeft in de loop der jaren met succes gebruik gemaakt van de Examentraining van de ANWB. Ook verschijnt er jaarlijks een nieuwe editie en indien nodig verschijnen er tussentijds gratis updates. En alleen gebruikers van de examentraining van de ANWB kunnen hier op de website vragen stellen aan de redactie van de oefenvragen. Zo biedt de ANWB Examentraining Klein Vaarbewijs de beste voorbereiding voor een geslaagd examen.

Dat is lastig te zeggen en verschilt van persoon tot persoon. De vaarregels zijn soms lastig en de regelkennis kan best 'droog' zijn. Op het examen gaat het over het toepassen van de kennis. Dat kan best pittig zijn en te samen gaat het om best veel punten. Dus zorg dat u de regels kent en kunt toepassen.
Ook het manoeuvreren met een schip is soms lastig. Er zijn veel factore om rekening mee te houden en ook hier gaat het om de toepassing van wat u geleerd heeft.
Voor het examen Klein Vaarbewijs 2 komt ook rekenen en kaartpassen voor om navigatie opgaven te maken. De rekensommen zijn niet al te moeilijk, maar niet iedereen is even sterk in rekenen. Ook kaartlezen en kaartpassen is lastig als u dat nog niet veel heeft gedaan. Veel oefenen met oefenvragen is daarom beslist nuttig. In het cursusboek staan veel oefenvragen en op de cd met de examentraining nog heel veel meer.
In het cursusboek van de ANWB staan in de kantlijn vaak nuttige tips en adviezen over de leerstof. Op de website van het CBR vindt u ook een document met de zogenaamde struikelblokken. Dit zijn onderwerpen die gemiddeld slecht gemaakt worden op het examen.

Ook dit is erg persoonlijk. Het Examen Klein Vaarbewijs 1 zal voor de meeste kandidaten prima met alleen zelfstudie uit het cursusboek en oefenen met de examentraining te doen zijn. Wel moet u voldoende tijd steken in de voorbereiding. Het boek goed bestuderen en de oefenvragen oefenen. Onderwerpen waarop u minder scoort herhalen etc..
Het Examen Klein Vaarbewijs 2 vinden kandidaten soms lastiger. Vooral rekenen met koers, getijden en werken in de kaart is voor velen nieuw. Een cursus bij een goede opleider kan zeer nuttig zijn om juist deze onderdelen goed onder de knie te krijgen.
Begin op tijd met leren. Merkt u vervolgens dat het niet zo gaat als u had gedacht of vindt u het toch moeilijk. Dan is het aan te raden u in te schrijven voor een cursus bij een opleider.